Okolice Wysowej-Zdroju i Klonowego Zakątka to wyjątkowe miejsce na mapie Polski, gdzie do dziś przetrwały ślady wielokulturowej przeszłości Beskidu Niskiego. Jednym z najbardziej charakterystycznych i poruszających symboli tej historii są drewniane cerkwie łemkowskie, rozsiane po dolinach i wzgórzach okolicznych wsi.

To nie tylko zabytki architektury – to miejsca z duszą, które opowiadają o losach ludzi, religii i kultury pogranicza.

Cerkiew św. św. Kosmy i Damiana w Bartnem

Bartne to dawna łemkowska wieś słynąca z kamieniarstwa, a jej cerkiew to perełka architektury drewnianej. Zbudowana w XVIII wieku, zachowała pełne oryginalne wyposażenie, w tym ikonostas, polichromie oraz liczne zabytki ruchome. Obecnie działa jako muzeum i oddział Muzeum „Dwory Karwacjanów i Gładyszów” – można ją zwiedzać z przewodnikiem, poznając historię Łemków i tutejszych warsztatów kamieniarskich.

Cerkiew św. Kosmy i Damiana w Blechnarce

Znajdująca się tuż obok Wysowej-Zdroju, cerkiew w Blechnarce została zbudowana na początku XX wieku. Jej charakterystyczna bryła z jasną elewacją i cebulastymi kopułami łączy styl łemkowski z wpływami rosyjskimi. Obecnie pełni funkcję świątyni prawosławnej i jest położona w cichej, malowniczej dolinie, idealnej na spacer.

Cerkiew św. Włodzimierza i Olgi w Koniecznej

Położona tuż przy granicy słowackiej cerkiew jest kameralna i skromna, ale wyjątkowo klimatyczna. Wzniesiona w XIX/XX wieku, stoi wśród pól i lasów, tworząc spokojne, duchowe miejsce. To czynna cerkiew prawosławna – szczególnie atrakcyjna dla turystów szlakami granicznymi.

Cerkiew św. Paraskewy w Hańczowej

Zbudowana w 1801 roku cerkiew w Hańczowej to klasyczny przykład łemkowskiej architektury sakralnej. Zachowała oryginalny układ, drewnianą konstrukcję i autentyczne wnętrze z ikonostasem. Nadal służy lokalnej społeczności greckokatolickiej i zachwyca swoją prostotą i klimatem.

Cerkiew św. Paraskewy w Kwiatoniu

To jedna z najcenniejszych cerkwi w Polsce i zabytek klasy światowej, wpisany na Listę UNESCO. Jej smukła sylwetka i idealnie zachowane wnętrze czynią ją perłą stylu łemkowskiego. Znajduje się zaledwie kilkanaście minut od Klonowego Zakątka i stanowi obowiązkowy punkt każdej wycieczki po okolicy.

Cerkiew Opieki Matki Bożej w Wysowej-Zdroju

To współczesna prawosławna cerkiew, zbudowana w 1955 roku, zlokalizowana w samym centrum uzdrowiska. Choć nowsza, łączy w sobie elementy tradycji i nowoczesności. Wyróżniają ją charakterystyczne kopuły i jasne wnętrze. Jest czynna liturgicznie i otwarta na gości.

Cerkiew św. Łukasza Apostoła w Kunkowej

Drewniana cerkiew z 1868 roku, skromna i bardzo klimatyczna, położona w niewielkiej dolinie. To jeden z mniej znanych, ale bardzo urokliwych zabytków regionu. Choć zwykle zamknięta, sam widok z zewnątrz robi duże wrażenie.

Cerkiew św. Kosmy i Damiana w Skwirtnem

Zlokalizowana na uboczu, przy drodze do Uścia Gorlickiego, cerkiew ta jest skromna, ale wyjątkowo nastrojowa. Zachowała oryginalny wygląd i funkcjonuje jako kościół rzymskokatolicki. Otoczona starymi drzewami i kamiennym ogrodzeniem, tworzy wyjątkową przestrzeń duchową.

Cerkiew Opieki Bogurodzicy w Owczarach

Jedna z najstarszych cerkwi w regionie, zbudowana w 1653 roku, również wpisana na Listę UNESCO. Pięknie zachowana, z kompletnym ikonostasem i niezwykłą atmosferą. Często otwarta dla zwiedzających i fotografów. To prawdziwa perła drewnianej architektury sakralnej.

Cerkiew Opieki Matki Bożej w Zdyni

Niewielka cerkiew z początku XX wieku, zbudowana w klasycznym stylu łemkowskim. Jest szczególnie aktywna w czasie Łemkowskiej Watry – święta kultury łemkowskiej. Czynna liturgicznie, zachowała spokojny charakter i lokalną tożsamość.